اسپری درایر آزمایشگاهی 2 لیتری

خشک‌کن پاششی یا اسپری درایر (Spray Dryer) یکی از دستگاه‌ها و روش‌های صنعتی رایج برای خشک کردن سریع مواد مایع بوده و به عنوان یک روش مناسب برای خشک کردن مواد بیولوژیکی حساس به حرارت، مانند آنزیم ها و پروتئین های دارویی، با حداقل از دست دادن خواص، بهبود محلولیت آبی دارو و نیز در مطالعات تکنولوژی دارویی مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. این روش در صنایعی که نیاز به تولید پودرهای یکنواخت، با کیفیت بالا و کنترل دقیق دارند بسیار کاربردی است.

 اسپری درایرها کاربردهای وسیعی در عرصه دارویی و غیر دارویی پیدا کرده اند و برای تهیه ترکیبات قرص ها، واکسن ها، ویتامین ها، فرآورده های خونی، آنزیم ها، هورمون ها، جلبک ها و عصاره مخمر مورد استفاده قرار می گیرند. با بهره گیری از روش خشک کردن با اسپری درایر در تولید محصولات دارویی و با توجه به امکان کنترل فرایند، طیف گسترده ای از فراورده ها با ویژگی های مورد نیاز، قابل دستیابی است. خشک کردن توسط اسپری درایر تبدیل مداوم مواد از حالت مایع به ذرات خشک،به وسیله اسپری کردن به درون یک محفظه خشک کننده گرم است که با ایجاد حجم کافی از هوای گرم باعث تبخیر قطرات مایع و خشک کردن ذرات در این محیط می گردد. محتوای مایع می تواند محلول ، سوسپانسیون ، امولسیون ، ژل یا خمیر باشد به شرط اینکه قابل پمپ و اسپری کردن باشد. علیرغم دمای بسیار بالای محفظه خشک کننده ، ذرات اسپری شده به واسطه از دست دادن رطوبت ، در دمای بسیار پایین تری و برای زمان بسیار کوتاهی باقی می مانند. از این رو این روش خشک کردن اساسا به عنـوان “خشک کردن دمای پایین” نیز شناخته می شود. محصول بدست آمده از اسپری درایینگ حاوی ذرات ریزتر و توزیع اندازه ذره ای بهتر ، ظاهر ، بافت ، مشخصه ریزش ، تراکم پذیری ، دانسیته توده ای ، قابلیت پراکندگی و محلولیت بسیار مطلوبی می باشد. در ادامه به برخی از مزایای اسپری درایر اشاره میکنیم:

خشک کردن سریع (در چند ثانیه)

حفظ ویژگی‌های حرارتی حساس (مثل پروتئین‌ها یا داروها)

تولید پودر با توزیع اندازه ذرات یکنواخت

امکان کنترل دقیق خواص محصول (رطوبت نهایی، شکل، چگالی و ...)

جلوگیری از تجمع و چسبندگی در محصولات پودری

 

از جمله کاربردهای اسپری درایر میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

1. در صنایع غذایی مانند پودر شیر، قهوه فوری، پودر تخم‌مرغ، طعم‌دهنده‌ها و عصاره‌ها،پودر سوپ و سس‌های خشک‌شده

2. در صنایع دارویی جهت تولید داروهای پودری برای استنشاق (مثل اسپری‌های تنفسی) و خشک‌کردن محلول‌های دارویی حساس به حرارت

3. در صنایع شیمیایی به طور مثال جهت کاتالیزورها، رنگ‌دانه‌ها و مواد شوینده پودری

4. در صنایع سرامیک و متالورژی پودری مانند خشک‌کردن دوغاب سرامیک و یا تولید پودر فلزات خاص

در آخر نکات مهمی که در استفاده از این محصول باید در نظر گرفت عبارتند از: اول انتخاب دمای مناسب که بسیار حیاتی است تا محصول آسیب نبیند. دوم طراحی نازل و جریان هوا که نقش مهمی در کیفیت نهایی دارد. و سوم اینکه هزینه‌های انرژی ممکن است بالا باشد، بنابراین بهینه‌سازی ضروری است.